Nowe spojrzenie na medycynę estetyczną. Jak dbać o skórę?

Pacjenci medycyny estetycznej dzielą się na tych, którzy mają szeroką wiedzę o terapii przeciwstarzeniowej i świadomie wybierają miejsce zabiegu oraz na tych, którzy chcą wykonać jakiś zabieg odmładzający, byle tanio, skutecznie i szybko. Co ciekawe, ci pierwsi zawsze mają bardzo dużo pytań, zaś drudzy niestety nie. Musimy pamiętać, że człowiek świadomy ma zawsze dużo pytań. Tylko taka postawa może zaowocować bezpiecznym i skutecznym zabiegiem.

Lekarze z wieloletnim doświadczeniem w medycynie estetycznej mają wielu pacjentów, a ich liczba wzrasta z roku na rok. Każdy pacjent jest poddawany cyklicznie seriom różnych zabiegów. Z biegiem lat efektywność zabiegów maleje. Pacjenci oczekują czegoś więcej niż kolejna seria, oczekują też poprawy kondycji całego organizmu, co przekłada się w dużej mierze na wygląd. Dlatego profilaktyka przeciwstarzeniowa powinna obejmować wszystkie narządy, a nie tylko jeden wybrany – skórę.

Medycyna estetyczne to już nie tylko domena dermatologów, to dziedzina interdyscyplinarna i wyłącznie takie podejście daje szansę na pełną rewitalizację. Starzeje się każdy organ, więc połączenie wiedzy z zakresu wielu specjalności daje zaplecze do walki z tym procesem. Medycyna estetyczna to integralna część medycyny przeciwstarzeniowej i o tym należy pamiętać udając się na zabieg estetyczny.

Proces starzenia (podobnie jak choroby przewlekłe) obejmuje wszystkie układy i prowadzi do wielu zaburzeń metabolicznych oraz niedoborów. Jest to wynik wieloletnich nieprawidłowości zachodzących na poziomie komórki. Tylko nienaganna współpraca organelli komórkowych gwarantuje integralność fizjologiczną narządów i sprawne funkcjonowanie układów. Należy pamiętać o wpływie na ten stan kodu genetycznego oraz tzw. czynników ryzyka.

Pacjent patrzy na proces starzenia się w lustrze. Lekarz powinien ten proces oceniać z poziomu komórek i procesów zachodzących w organizmie.

Rosnąca wiedza pacjentów powoduje, że domagają się oni poza wykonaniem zabiegu, również ogólnej terapii odmładzającej. Dlatego coraz większa grupa lekarzy medycyny estetycznej oferuje konsultacje i porady oceniające biologiczny stan zdrowia i koryguje nieprawidłowości poprzez dokładny wywiad lekarski, badanie pacjenta, analizę wyników badań, ocenę czynników ryzyka oraz kontrolę chorób przewlekłych, suplementację, prawidłowe żywienie a w ostateczności przez farmakoterapię.

Skóra to największy narząd człowieka, który stanowi integralną częścią organizmu. Nie jest tajemnicą, że większość chorób zazwyczaj ma swoje manifestacje na skórze. Dlatego wykonanie zabiegu bez znajomości ogólnego stanu zdrowia nigdy nie da maksymalnie zadowalającego efektu. W zdrowym organizmie nie ma problemu ze stanem skóry.

Problemy estetyczne pacjentów to tzw. objawy, a zadaniem lekarza jest znajdować przyczyny tych objawów i poprawiać to co już zostało zniszczone. Terapia musi być dwukierunkowa – przyczynowa i objawowa.

Głównymi problemami z jakimi pacjenci szukają pomocy u lekarza medycyny estetycznej są: suchość i wiotkość skóry, zmarszczki i bruzdy, zapadnięte policzki lub skronie, cienie pod oczami, zanik czerwieni wargowej, wypadanie włosów, przebarwienia, nadmierne owłosienie, rozstępy, blizny i keloidy, włókniaki i brodawki, poszerzone naczynia krwionośne i rumień twarzy czy nadpotliwość.

Objaw jest tylko wierzchołkiem góry lodowej, u podstawy której leżą różnorodne przyczyny. To proces który rozpoczął się kilkanaście lat wcześniej,podstępnie, na poziomie komórki, a teraz daje o sobie znać.

Zdrowy organizm cechuje niezwykła sprawność w zakresie funkcjonowania wszystkich układów. Zachowanie równowagi fizjologicznej uzależnione jest od wielu czynników, do których moim zdaniem należy aktywność fizyczna, odpowiednie nawodnienie, dostęp do światła słonecznego, prawidłowe odżywianie oraz miłość i akceptacja (tzw. „dobra energia”).

Dobrze wiemy, że również niezwykle ważną rolę odgrywają czynniki genetyczne i środowiskowe oraz sprawność układu immunologicznego. Zaburzenia w zakresie któregokolwiek z tych czynników prowadzą do choroby i pojawienia się objawów.
Wymienione czynniki wpływają na efekty wykonanych zabiegów estetycznych, dlatego tak ważna jest wiedza lekarza na temat całości funkcjonowania organizmu, a nie tylko skóry.

Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, ze główną przyczyną problemów zdrowotnych jest niewspółmiernie duże do mechanizmów adaptacyjnych organizmu, narażenie na tzw. czynniki ryzyka. Z tym niestety nie potrafi dać sobie rady nasz układ immunologiczny, a to zawsze rodzi problemy zdrowotne.

Przykładem czynników ryzyka mogą być zamknięte i klimatyzowane pomieszczenia, wszechobecne antybiotyki, brak odpowiedniego nawodnienia, nadmierne spożywanie cukrów prostych, nadmierne spożycie kwasów omega 6, obecność środków konserwujących i metali ciężkich , jak również stres, używki czy narażenie na substancje chemiczne i niska jakość pożywienia.

Jak już wspominałem, skóra nie jest oderwana od ciała i dbałość o całokształt niezaprzeczalnie wpływa na jej stan. Tylko wczesna profilaktyka przeciwstarzeniowa jest w stanie uzyskać spektakularne efekty wizualne i życie w zdrowiu. Zadaniem lekarza jest więc określenie indywidualnych czynników ryzyka, wprowadzenie odpowiedniego odżywienia i suplementacji, a w razie potrzeby włączenie leczenia farmakologicznego lub operacyjnego.

Skóra ma niesamowite zdolności odbudowy. W zdrowym organizmie proces ten przebiega szybciej, z wytworzeniem nowej tkanki. Żeby jednak odnowa skóry przebiegała prawidłowo musi być zachowanych kilka czynników takich jak dobry stan zdrowia, dostarczanie prawidłowej ilości substancji odżywczych, odpowiednie nawodnienie, małe natężenie szkodliwych czynników środowiskowych oraz młody wiek.

W przeciwnym przypadku proces gojenia ulega zaburzeniu. Możemy temu przeciwdziałać np. dostarczając w tym okresie substancji bioaktywnych: witamin, witaminoidów, minerałów, aminokwasów i ich pochodnych, kwasów tłuszczowych, błonnika metabolitów roślinnych czy probiotyków.

Niestety sama dieta bez suplementacji nie jest w stanie zapewnić prawidłowego przebiegu procesu gojenia się, gdyż na podstawie dostępnych badań wiemy, że na przestrzeni lat zawartość substancji bioaktywnych w produktach żywnościowych oraz w glebie uległa drastycznemu zmniejszeniu.

Poza brakiem niektórych witamin w pożywieniu, na ich stężenie w organizmie wpływa wiele innych czynników takich jak przyjmowane leki, zwiększone zapotrzebowanie, choroby przewlekłe, używki czy też zaburzenia wchłaniania.

Komórki skóry cechują się wysokimi wskaźnikami proliferacji (szybka odnowa komórek), dlatego skóra wymaga dostarczania odpowiedniej ilości białek, witamin, węglowodanów złożonych, tlenu i tłuszczów. Już dziś wiemy, że większe spożycie warzyw, oliwy z oliwek, ryb, roślin strączkowych wiąże się z mniejszym uszkodzeniem skóry, natomiast nabiał, masło, margaryna i produkty o dużej zawartości węglowodanów nasilają posłoneczne uszkodzenie skóry.

Na podstawie aktualnie dostępnej wiedzy medycznej można z całą pewnością stwierdzić, że wiele witamin przynosi korzyści dla skóry. Jedną z nich jest witamina C, której spożycie i stosowanie zewnętrzne chroni skórę i wpływa na poprawę regeneracji, poprawę kolorytu i w konsekwencji na strukturę.

Należy pamiętać, że Witaminę C należy zawsze stosować z Witaminą E, gdyż razem wykazano ich dobrą synergię przed promieniowaniem słonecznym. Fotoprotekcyjnie działają również karoteniody, ale tylko w dłuższej suplementacji. Podobnie długotrwałe podawanie krzemianu w istotnym stopniu poprawia jakość skóry właściwej.
Kwas nikotynowy ma działanie przeciwzapalne i bierze udział w zatrzymaniu wody w skórze, co w konsekwencji prowadzi do poprawy wyglądu skóry.

Tak jak wspomniałem na początku, proces starzenia rozpoczyna się na etapie komórki. Często pod wpływem promieniowania słonecznego dochodzi do uszkodzeń DNA komórki. Dowiedziono, że kwasy omega 3 działają przeciwzapalnie i zabezpieczają DNA przed uszkodzeniem słonecznym.

Istotnym składnikiem odżywczym skóry jest kwas pantotenowy, który wpływa na stabilność i aktywność białek ora wydłuża żywotność komórek. Jednocześnie łagodzi podrażnienia, suchość, szorstkość, złuszczenie i świąd oraz rumień.

Coraz częściej mówi się o witaminie D. Niestety większość pacjentów przyjmuje ją nieprawidłowo i bez jakiejkolwiek logiki. A jest to czynnik chroniący przed fotostarzeniem oraz wspomaga układ immunologiczny. Przyśpiesza gojenie ran poprzez wpływ na monocyty i keratynocyty.

Koenzym Q10 to lipofilny antyoksydant, który silnie zapobiega fotostarzeniu i wytwarzaniu wolnych rodników, oraz utlenianiu białek, lipidów i uszkodzeniu DNA.

Niezwykle ciekawe badania dotyczą selenu, który chroni przed rozwojem chorób nowotworowych, bierze udział w reakcjach immunologicznych.

Naskórek to też magazyn cynku, który jest kofaktorem kilkuset enzymów, wpływa na proces odnowy naskórka, zwiększa odporność komórek na obumieranie.
Probiotyki to mało doceniony składnik przez pacjentów. Z biegiem lat będzie to jedna z ważniejszych terapii problemów skórnych.

Każdy z nas podlega procesowi starzenia się. W zależności od tego, czy dbamy o siebie, czy też nie, proces ten wikłany jest występowaniem chorób przewlekłych o różnym nasileniu. Konsekwencją zachodzących zmian jest pogarszający się stan skóry. Natura dała człowiekowi mechanizmy obronne i możliwość wyboru stylu życia. Mądre wybory, to możliwość dłuższego życia w zdrowiu i zachowanie młodszego wyglądu lub oddalenie pojawienia się choroby. Wykonywanie samych zbiegów medycyny estetycznej to poruszanie się po wierzchołku całego procesu terapii przeciwstarzeniowej, to droga na skróty, która kiedyś się kończy. Wybierajmy terapie łączone (zabieg i ocena stanu biologicznego organizmu), bo tylko taka synergia jest receptą na zdrową starość.